Giải pháp hiệu quả cho vấn đề về phân lân dư thừa trong đất

Một vấn đề quan trọng về sự thất thoát và dư thừa của phân lân trong đất do các phản ứng hóa học khiến lân trở thành không hòa tan, dẫn đến cây trồng không thể hấp thụ được. Đây là một vấn đề phổ biến và có cơ sở khoa học vững chắc:

1. Sự hình thành các hợp chất không hòa tan:

• Khi phân lân được bón vào đất, các ion phosphate (PO43-) dễ dàng kết hợp với các ion kim loại như canxi (Ca2+), sắt (Fe3+), nhôm (Al3+), tạo ra các hợp chất không tan trong nước như calcium phosphate, iron phosphate, và aluminum phosphate.
• Độ pH của đất ảnh hưởng đến phản ứng này: đất kiềm (pH > 6.4) thường hình thành calcium phosphate, còn đất chua (pH < 6.4) dễ hình thành iron phosphate và aluminum phosphate.

1. Hiệu quả sử dụng lân thấp:

• Theo các nghiên cứu, chỉ khoảng 25% lân được cây trồng hấp thụ, trong khi 75% còn lại bị giữ lại trong đất dưới dạng không hòa tan, gây lãng phí phân bón và chi phí.

Giải pháp hiệu quả

1. Phân tích dinh dưỡng đất và chọn loại phân lân phù hợp

• Phân tích đất:
• Thực hiện phân tích đất để xác định lượng lân tổng số và các dạng lân trong đất, từ đó có kế hoạch bón phân hợp lý.
• Chọn loại phân lân:
• DAP và MAP: Sử dụng phân DAP (Diammonium Phosphate) và MAP (Monoammonium Phosphate) cho cây trồng ngắn ngày để cung cấp lân kịp thời khi cây phát triển rễ.
• Đá phốt phát và Guano: Sử dụng cho cây trồng lâu năm và cây trồng liên tiếp trên cùng một lô đất để cung cấp lân dần dần và bền vững.

2. Biện pháp sinh học

• Sử dụng cây che phủ đất:
• Trồng hỗn hợp các loại cây che phủ đất từ 5 họ cây (ngũ cốc, hòa bản, thập tự, đậu, chân vịt) để cải thiện cấu trúc đất, khống chế cỏ dại và sâu bệnh, đồng thời giải phóng lân dự trữ trong đất.
• Các cây thuộc họ đậu tiết ra axit hữu cơ giúp phá vỡ các liên kết phosphate không tan, làm tăng khả năng hấp thụ lân.
• Kích thích vi khuẩn hòa tan phosphate (PSB):
• Sử dụng các vi khuẩn PSB để giúp hòa tan các hợp chất lân không tan, tăng khả năng cung cấp lân cho cây trồng.

3. Bón thêm chất hữu cơ và axit humic

• Chất hữu cơ và axit humic:
• Bổ sung chất hữu cơ và axit humic vào đất để cải thiện cấu trúc đất và tăng cường hoạt động vi sinh vật có lợi.
• Axit humic có thể kết hợp với phân lân tạo thành humate lân, một dạng phức hợp lân cây trồng dễ hấp thụ hơn.
• Sử dụng nấm Mycorrhizal:
• Nấm Mycorrhizal tạo thành một mạng lưới sợi nấm mở rộng hệ thống rễ cây, giúp hấp thụ dinh dưỡng hiệu quả hơn. Sợi nấm này cũng tiết ra axit nhẹ giúp phá vỡ các liên kết giữa canxi và lân.

Kết luận

Việc quản lý phân lân hiệu quả trong canh tác nông nghiệp đòi hỏi sự hiểu biết về các phản ứng hóa học xảy ra trong đất và áp dụng các biện pháp phù hợp để tối ưu hóa sự hấp thụ lân của cây trồng. Sử dụng các loại phân lân phù hợp, kết hợp với các biện pháp sinh học và bổ sung chất hữu cơ sẽ giúp tăng hiệu quả sử dụng lân, cải thiện năng suất cây trồng và bảo vệ môi trường đất.