BỌ TRĨ GÂY HẠI TRÊN CÂY DÂU TÂY – NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH PHÒNG TRỪ HIỆU QUẢ

Dâu tây là loại quả được yêu thích nhờ hương vị thơm ngon, màu sắc hấp dẫn và giá trị dinh dưỡng cao. Loại trái cây này chứa nhiều khoáng chất, chất xơ, vitamin A, B1, B2 và đặc biệt là vitamin C, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Nhờ giá trị kinh tế cao, dâu tây ngày càng được trồng rộng rãi và chú trọng canh tác. Tuy nhiên, để đạt năng suất và chất lượng tốt, việc kiểm soát sâu bệnh là điều vô cùng quan trọng. Một trong những loại côn trùng gây hại phổ biến trên dâu tây chính là bọ trĩ, loài sâu hại ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự sinh trưởng và chất lượng quả.

Vậy bọ trĩ gây hại trên cây dâu tây như thế nào? Cách phòng trừ ra sao? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

1. ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC CỦA BỌ TRĨ

Bọ trĩ có vòng đời gồm 4 giai đoạn: trứng → ấu trùng → nhộng → trưởng thành.

• Trứng: Rất nhỏ, trong suốt khi mới đẻ, dần chuyển sang màu vàng nhạt trước khi nở. Trứng được đẻ rải rác trên kẽ lá hoặc mặt lá. Một con cái có thể đẻ từ 20 – 25 trứng.

• Ấu trùng: Cơ thể nhỏ, trong suốt, chân dài, bụng nhọn. Hình dáng tương tự con trưởng thành nhưng màu nhạt và chưa có cánh.

• Nhộng: Màu vàng sậm, mắt đỏ, râu ngắn. Giai đoạn này chuẩn bị phát triển cánh.

• Trưởng thành: Rất nhỏ, chỉ khoảng 0,8 – 1mm, thân thon dài, màu vàng cam, mắt đen. Bọ trĩ có miệng cứng khỏe, hai bên rìa cơ thể có nhiều lông dài.

Tập tính sinh hoạt của bọ trĩ

• Hoạt động mạnh vào ban ngày, đặc biệt khi trời nắng nóng, hanh khô.

• Khi gặp nguy hiểm, chúng giả chết hoặc lẩn trốn sang lá khác.

• Dù bay kém, nhưng bọ trĩ lây lan rất nhanh bằng cách bay theo gió hoặc bò sang cây khác.

2. BIỂU HIỆN GÂY HẠI CỦA BỌ TRĨ TRÊN DÂU TÂY

Trên lá, thân, chồi:

• Lá quăn queo, khô dần.

• Thân và chồi non biến dạng, làm cây sinh trưởng kém.

Trên hoa:

• Hoa bị chích hút làm chuyển màu nâu và rụng sớm, ảnh hưởng đến quá trình đậu trái.

Trên trái:

• Trái nhỏ, cứng, phát triển kém.

• Hạt trên bề mặt bị lồi ra.

• Bề mặt quả rạn nứt, có màu đồng.

Mức độ lây lan:

• Nếu bị nhiễm nhẹ, chỉ ảnh hưởng đến một số cây.

• Khi bọ trĩ phát triển mạnh, chúng dễ dàng lây lan ra toàn bộ vườn dâu bằng cách bò hoặc bay sang cây bên cạnh.

3. HẬU QUẢ CỦA BỌ TRĨ ĐỐI VỚI DÂU TÂY

• Làm cây suy yếu: Bọ trĩ hút nhựa cây khiến dâu tây còi cọc, chậm phát triển, giảm năng suất.

• Làm giảm chất lượng trái: Trái bị sượng, mất độ mọng nước, làm giảm giá trị thương phẩm.

• Tạo điều kiện cho nấm bệnh: Các vết thương do bọ trĩ để lại là cửa ngõ cho nấm và vi khuẩn xâm nhập, gây thối nhũn và các bệnh khác.

4. BIỆN PHÁP PHÒNG TRỪ BỌ TRĨ HIỆU QUẢ

Biện pháp canh tác

✅ Dọn sạch vườn trước khi trồng:

• Thu dọn tàn dư thực vật, cày bừa, phơi ải đất, bón vôi để tiêu diệt mầm bệnh.

✅ Chọn cây giống khỏe mạnh:

• Dùng cây giống sạch bệnh để hạn chế nguy cơ lây nhiễm từ đầu vụ.

✅ Trồng với mật độ hợp lý:

• Không trồng quá dày để cây thông thoáng, tránh bọ trĩ sinh sôi.

✅ Dọn cỏ dại thường xuyên:

• Hạn chế nơi trú ẩn của bọ trĩ, giảm nguy cơ lây lan.

✅ Thăm vườn định kỳ:

• Quan sát cây trồng, phát hiện sớm bọ trĩ để có biện pháp xử lý kịp thời.

✅ Tạo môi trường bất lợi cho bọ trĩ:

• Trồng cây chắn gió, giảm sự di chuyển của bọ trĩ từ nơi khác vào vườn.

✅ Tưới nước hợp lý:

• Duy trì độ ẩm phù hợp, tránh để vườn quá khô hoặc quá ẩm.

Biện pháp cơ học

• Cắt tỉa cành lá già, lá bệnh, chồi bị nhiễm bọ trĩ và tiêu hủy xa khu vực canh tác.

• Bẫy bọ trĩ bằng băng dính màu vàng để thu hút và giảm số lượng bọ trĩ trưởng thành.

Biện pháp sinh học

• Sử dụng thiên địch như bọ rùa, ong ký sinh, nhện bắt mồi để kiểm soát bọ trĩ.

• Dùng nấm xanh (Metarhizium) hoặc nấm trắng (Beauveria bassiana) để tiêu diệt bọ trĩ tự nhiên.

Biện pháp hóa học

• Chỉ sử dụng thuốc bảo vệ thực vật khi bọ trĩ gây hại nghiêm trọng.

• Luân phiên các nhóm thuốc để tránh hiện tượng kháng thuốc

• Khi phun thuốc, phun vào sáng sớm hoặc chiều mát để đạt hiệu quả tốt nhất.

KẾT LUẬN

Bọ trĩ là đối tượng gây hại nghiêm trọng trên dâu tây, ảnh hưởng lớn đến năng suất và chất lượng trái. Việc phòng trừ bọ trĩ cần kết hợp nhiều biện pháp từ canh tác, cơ học, sinh học đến hóa học để đạt hiệu quả tối ưu và bảo vệ môi trường. Duy trì vườn sạch sẽ, thăm vườn thường xuyên và sử dụng phương pháp phòng trừ hợp lý sẽ giúp hạn chế sự phát triển của bọ trĩ và bảo vệ cây dâu tây khỏe mạnh.

Hy vọng bài viết này giúp bà con hiểu rõ hơn về bọ trĩ trên cây dâu tây và có giải pháp phù hợp để bảo vệ vườn trồng của mình. Chúc bà con có một mùa vụ bội thu!